-
1 bir bütün halinde toplamak
v. embody -
2 bir\ bütün\ oluşturmak
составля́ть це́лое -
3 bir
оди́н* * *1) оди́нbirimiz — оди́н из нас
2) одина́ковыйbenim için hepsi bir — мне всё равно́
3) еди́ныйbir bütün — еди́ное це́лое
4) како́й-нибудьbir kitap ver — дай каку́ю-нибудь кни́гу
5) како́й-тоsizi bir adam aradı — вас спра́шивал како́й-то челове́к
6) тако́й...bir yağmur tuttu ki — припусти́л тако́й дождь...
7) так (сильно и т. п.)bir düştüm ki... — я так упа́л, что...
bir tuhaf bakıyor — он так стра́нно смо́трит
8) то́лько, лишьbunu bir o bilir — э́то лишь то́лько он зна́ет
bir tat beğenirsin — ты то́лько попро́буй - понра́вится
9) разhaftada bir — раз в неде́лю
bu bir — э́то раз; э́то во-пе́рвых
10) -ка, ну́-каo yılları bir hatırlayın — вспо́мните-ка те го́ды
••bir çiçekle bahar / yaz olmaz — посл. одна́ ла́сточка весны́ не де́лает
bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var — посл. па́мять о ча́шке ко́фе живе́т со́рок лет; ≈ добро́ не забыва́ется
bir koltuğa iki karpuz sığmaz — посл. ≈ за двумя́ за́йцами пого́нишься, ни одного́ не пойма́ешь
bir koyundan iki post çıkmaz — посл. с одно́й овцы́ де́сять шкур не сни́мешь
- bir âlembir uyuz keçi bir sürüyü boklar — посл. одна́ парши́вая овца́ всё ста́до по́ртит
- bir araba dolusu
- bir arada
- bir aralık
- bir araya gelmek
- bir aşağı bir yukarı
- bir atımlık barutu kalmak
- bir avuç
- bir ayağı çukurda olmak
- bir baltaya sap olmak
- bir başına
- bir baştan bir başa
- bir ben bilirim
- bir de Allah
- bir... bir...
- bir çekirdek geri kalmamak
- bir çırpıda
- bir daha
- bir daha yapmam
- bir dalda durmamak
- bir damla
- bir de
- bir de ne göreyim
- bir dediği iki olmamak
- bir derece
- bir dereceye kadar
- bir deri bir kemik
- bir don bir gömlek
- bir bu eksikti
- bir göz gülmek
- bir gün
- bir içim su
- bir kaşık suda boğmak
- bir kazanda kaynamak
- bir paralık etmek
- bir solukta
- bir şey değil
- bir tahtası eksik
- bir taşla iki kuş vurmak
- bir varmış bir yokmuş
- bir yastıkta kocamak -
4 butun
complete, whole, entire; all, every. tegirmonga tushsa butun chiqadi extremely clever, resourceful, wily as a fox. bir butun one whole. bag’ri butun to have all of one’s family together. butun boshli whole complete -
5 целый
bütün; sağlam* * *1) (bir) bütün; bütün / tüm bir; koca:... dolusuце́лая карто́фелина — bir bütün patates
он съел це́лый арбу́з — bütün bir karpuzu yedi
це́лый ваго́н дров — bir vagon dolusu odun
це́лое ведро́ молока́ — bir kova dolusu süt
вы́тесать что-л. из це́лого куска́ де́рева — yekpare ağaçtan yontarak yapmak
2) bütün, bütün birза це́лый год — bütün bir yılda
це́лую зи́му — bütün bir kış
це́лыми дня́ми / по це́лым дням — günlerce
це́лыми неде́лями / по це́лым неде́лям — haftalarca
це́лых три го́да — tam üç yıl
ра́ди э́того он труди́лся це́лую жизнь — bunun için o bir ömür boyu çalıştı
он проспа́л це́лый день — bütün bir gün uyumuştu
они руга́лись це́лых три часа́! — üç koca saat ağız kavgası ettiler!
3) birна це́лый класс был оди́н еди́нственный буква́рь — koskoca bir sınıfa tek bir alfabe düşüyordu
он на́нял це́лую колле́гию адвока́тов — bir baro dolusu avukat tuttu
тако́го в це́лом ми́ре не найдёшь — böylesini tüm dünyada bulamazsın
4) разг.откры́ть це́лую эпо́ху в... —...da başlı-başına bir devir açmak
э́то це́лая пробле́ма — bu, başlı başına bir sorundur
5) sağlamстекло́ оста́лось це́лым — cam sağlam kaldı
он (оста́лся) цел (не погиб) — sağ kaldı
он верну́лся цел и невреди́м — sağ salim döndü
де́ньги оста́лись це́лыми (не израсходованы) — para elde kaldı
у тебя́ (ещё) це́ла́ э́та кни́га? — o kitabın duruyor mu?
э́то зда́ние це́ло и поны́не — o bina halâ ayakta duruyor
••це́лое число́ — мат. tam sayı
в це́лом — genellikle
рассмотре́ть пробле́му в це́лом — sorunu tümü ile ele almak
-
6 единый
bir,birleşik* * *врзtek; bir; birleşik ( объединенный)еди́ное це́лое — bir bütün
одно́ еди́ное це́лое — tek bir bütün
на её лице́ ни еди́ной морщи́нки — yüzünde bir tek kırışıklık yok
об э́том не ска́зано ни еди́ного сло́ва — bunun üstüne tek bir söz yok
де́йствовать еди́ным фро́нтом — tek bir cephe halinde hareket etmek
еди́ный (избира́тельный) бюллете́нь (в Турции) — birleşik oy pusulası
у нас еди́ное мне́ние — görüşlerimiz birdir / müttehittir
прийти́ к еди́ному мне́нию — görüş birliğine varmak
••все до еди́ного — istisnasız hepsi
-
7 целое
bütün* * *седи́ное органи́ческое це́лое — organik bir bütün
це́лое не есть лишь су́мма составля́ющих его́ часте́й — bütün yalnızca parçaların toplamı değildir
-
8 topluluk
1. أباشة [أُبَاشَة]2. جماعة [جَمَاعَة]3. جوق [جَوْق]4. جوقة [جَوْقَة]5. طائفة [طائِفَة]6. فوج [فَوْج]7. معشر [مَعْشَر]8. ملأ [مَلَأ] -
9 entier
-èreI adj.1. butun, to‘la; une heure entière rosa bir soat; occuper une maison entière uyni to‘laligicha egallamoq; le monde entier butun dunyo2. to‘liq, to ‘la; butunlay, tamomila; une entière indépendance to‘liq mustaqillik; une entière confiance to‘la ishonch3. bir xil turadigan, barqaror; un caractère entier barqaror xarakter, o‘zgarmaydigan fe'l-atvor; une nature entière barqaror fe' l-atvorII nm.1. butun, bir butun, yaxlit holdagi narsa2. math. butun son, butun. -
10 bireşim
1. تأليف [تَأْلِيف]2. توليف [تَوْليف]3. ضم [ضَمّ] -
11 kurgu
1. إقليد [إِقْلِيد]2. تأمل [تَأَمَّلَ]Anlamı: kuramsal araştırma, spekülâsyon3. تأمل [تَأَمُّل]Anlamı: kuramsal araştırma, spekülâsyon4. تركيب [تَرْكِيب]Anlamı: bir bütün oluşturmak için parçaları takıp birleştirme işi, montaj5. مفتاح [مِفْتاح]6. مقاليد [مَقَالِيد]7. مقلد [مِقْلَد]8. مونتاج [مُونْتاج]Anlamı: bir bütün oluşturmak için parçaları takıp birleştirme işi, montaj -
12 ضم
Iضَمّ1. bireşim2. eklentiAnlamı: ek durumunda bulunan parça3. entegrasyonAnlamı: bütünleşme, birleşme4. ilhakAnlamı: katma, ekleme5. katmaAnlamı: katmak işi, ilhak6. terkipAnlamı: birleşim, bileştirme7. bileşimIIضَمَّ1. kaplamakAnlamı: bir kabın, bir kılıfın, bir örtünün içine almak2. çatmak3. genellemekAnlamı: tamim etmek4. içermekAnlamı: kapsamak, içine almak5. eklemekAnlamı: bir şeyi ilâve ile tamamlamak, ulamak6. katmak7. kapsamakAnlamı: içine almak8. ulamakAnlamı: eklemek, katmak9. bileştirmekAnlamı: bileşmesini sağlamak -
13 составлять
несов.; сов. - соста́вить1) koymakсоста́вить два стола́ вме́сте — iki masayı birleştirmek
соста́вить сту́лья в ряд — sandalyeleri yanyana koymak / sıralamak
соста́вить поле́нья (ко́нусом) — odunları çatmak
2) kurmak; düzenlemekсоставля́ть уравне́ние — bir denklem kurmak
составля́ть предложе́ние — грам. bir cümle kurmak
составля́ть по́езд — bir katar düzenlemek
3) düzenlemek; hazırlamak; derlemek; tutmakсоставля́ть план — bir plan hazırlamak
составля́ть слова́рь — bir sözlük hazırlamak / düzenlemek
составля́ть протоко́л — zabıt tutmak
составля́ть спи́сок веще́й — eşyanın listesini tutmak
составля́ть о́пись насле́дства (умершего) — muhallefat listesini düzenlemek
письмо́ соста́влено в ре́зких выраже́ниях — mektup sert bir dille kaleme alınmıştır / yazılmıştır
составля́ть отчёт / докла́д — bir rapor düzenlemek
соста́вленный им сбо́рник расска́зов — derlediği hikayeler kitabı
4) oluşturmakсоставля́ть осно́ву чего-л. — bir şeyin temelini oluşturmak
полови́ну рабо́чих составля́ют же́нщины — işçilerin yarısını kadınlar oluşturmaktadır
составля́ть еди́ное це́лое — bir bütün oluşturmak
составля́ть у́гол с чем-л. — bir şey ile açı yapmak
расхо́ды соста́вят ты́сячу рубле́й — harcamalar bin ruble tutacak
5) edinmekсоста́вить себе́ представле́ние — fikir edinmek
6) перен. yapmakсоста́вить себе́ и́мя — isim yapmak
соста́вить себе́ состоя́ние — servet yapmak / toplamak
-
14 تأليف
تَأْلِيف1. bireşim2. kitap3. entegrasyonAnlamı: bütünleşme, birleşme4. sentezAnlamı: birleşim5. terkipAnlamı: birleşim, bileştirme6. bileşim -
15 стройный
1) mevzunстро́йная фигу́ра — mevzun endam
стро́йный мужчи́на — endamlı bir erkek
стро́йный как то́поль — servi boylu, fidan boylu / gibi
2) düzgünстро́йными ряда́ми — düzgün sıralar halinde
3) bağdaşık; uyumluстро́йная фра́за — derli toplu bir cümle
представля́ть собо́й стро́йное це́лое — bağdaşık bir bütün oluşturmak
4) uyumluстро́йные зву́ки — uyumlu sesler
-
16 تركيب
تَرْكِيب1. kurguAnlamı: bir bütün oluşturmak için parçaları takıp birleştirme işi, montaj2. sentezAnlamı: birleşim3. bileşim -
17 général
-aleI adj.1. umumiy, hammaga xos, hammaga tegishli, taalluqli, yalpi, ommaviy, barchaga baravar, har yerda bo‘ladigan, uchraydigan; loc.adv. en général umuman, har doim, doimo, odatdagidek, odatdagicha, odatan, odatga ko‘ra2. bosh, asosiy, eng muhim, yetakchi, boshqarib boruvchi, yetaklovchi, ergashtirib borayotgan; un inspecteur général bosh nazoratchi; un secrétaire général bosh kotibII n.1. nm. umumiy hol, umumiylik, butun, bir butun, yaxlit holdagi narsa; du particulier au général xususiylikdan umumiylikka2. nf. eng oxirgi tayyorgarlik (repetitsiya)3. nf. umumiy tashvish, xavotir.-aleI nm. general; un général d'armée armiya generali; un général de division diviziya generali; un général en chef bosh qo‘mondonII nf.fam. general xotin. -
18 sistematizasyon
Sistematizasiya; sistemləşdirmə:1. Bir-biri ilə əlaqəli nizamlama2. Görüşləri, prinsipləri bir bütün halında tətbiq etmə -
19 توليف
-
20 جماعة
جَمَاعَة1. fırkaAnlamı: insan topluluğu2. grup3. ekipAnlamı: takım, zümre4. ahaliAnlamı: bir yerde toplanan kalabalık, halk5. topluluk6. takımAnlamı: topluluk
См. также в других словарях:
bütün — sf. 1) Eksiksiz, tam Güller bütün güller bu sabah / Bir ağızdan şarkı söyler gibi açıyor her bahçede. N. Cumalı 2) Çok sayıdaki varlık ve nesnelerin hepsi Bütün civar köylerde onu sevmeyen yoktu. Y. K. Karaosmanoğlu 3) Bozuk olmayan (para) Bütün… … Çağatay Osmanlı Sözlük
birələmək — f. dan. Birə daraşdırmaq, birə ilə doldurmaq, birəli etmək. Pişik yatdığı yeri bütün birələdi … Azərbaycan dilinin izahlı lüğəti
bir kolayını bulmak — kolaylıkla yapabilmeyi sağlamak veya yapma yolunu bulmak Bu Şadi ne yapar yapar, İstanbul daki bütün yabancı konsoloslukların kokteyline, yemeğine kendini davet ettirmenin bir kolayını bulur. H. Taner … Çağatay Osmanlı Sözlük
bir kulağından girip öbür kulağından çıkmak — söylenen söze önem vermemek Fakat bütün bu sözler benim bir kulağımdan girip öbür kulağımdan çıkıyordu. Y. K. Karaosmanoğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük
Yaradana sığınıp (bir iş yapmak) — bütün gücünü kullanarak (o işi yapmak) Yaradana sığınıp Osmanlı tokadını çarptık mı adamı lobut yemişe çeviren biz değil miydik? A. İlhan … Çağatay Osmanlı Sözlük
dünya bir araya gelse — 1) dünyadaki bütün insanlar engel olmaya kalksa bile anlamında kullanılan bir söz ... bütün dünya bir araya gelse fikrimi değiştiremez. Ö. Seyfettin 2) dünyadaki bütün insanlar bir araya toplansa bile anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
keçiyi yardan uçuran bir tutam ottur — gözü doymayan hırslı insanlar küçük bir çıkar için bütün varlığını tehlikeye atar anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
bin ölçüp bir biçmeli — yapılacak bir işin bütün yönleri önceden çok iyi düşünülmeli, sonra işe başlanmalıdır anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
dört göz bir evlat için — anne ve babanın bütün emek ve didinmesi evlat içindir anlamında kullanılan bir söz … Çağatay Osmanlı Sözlük
dört bir taraf (veya yan) — her yan, bütün çevre Oğulları babasını iyileştirmek için dört bir yana koşuşurdu. A. İlhan … Çağatay Osmanlı Sözlük
iki yakasını bir araya getirememek — maddi sıkıntıdan kurtulup rahata erememek Burada kızlar çok pahalıdır. Evlenen adam kolay kolay iki yakasını bir araya getiremez. Kızın bütün sülalesine hatırı sayılır hediyeler sunmak şarttır. B. R. Eyuboğlu … Çağatay Osmanlı Sözlük
